Tết Riêng

...

Phóng chiếu vào xã hội tiêu dùng hôm nay, quả thật cái Tết của người Việt vẫn còn đó nguy cơ bị lái đi xa khỏi cốt lõi ý nghĩa của nó. Thay vì là dịp để bày tỏ lòng thành kính vong linh tổ tiên đã khuất, là dịp để sum họp gia đình, thể hiện sự quan tâm biết ơn, chăm sóc với người thân yêu, xóm giềng, tha nhân và cũng là khoảng thời gian nghỉ ngơi, thăng bằng, nhìn lại cuộc sống sau một năm bôn ba, là khoảng thời gian nhàn nhã để nhìn sâu hơn vào quá khứ, ngưỡng vọng đến tương lai… thì Tết hôm nay lại quá nhiều những chuẩn bị sắm sửa, lăm sự tô vẽ ồn ào, phô trương bề mặt; là dịp hiếu hỉ hối hộ quà cáp với cơ quan hành chình; là dịp để so đo bổng lộc; là cơ hội phung phí thời gian, dây dưa rượu chè cờ bạc… làm nảy sinh biết bao tệ nạn. Tết thay vì thư giãn và đằm sâu, lại trở nên phô bày sự bừa bãi và nhếch nhác.

Thế nên, người nghèo có nỗi lo Tết của người nghèo, người giàu có nỗi lo Tết của người giàu. Để chuẩn bị cho cái Tết, đáp ứng thủ tục cần thiết từ biếu xén đến lễ lộc. Ai cũng tất bật lo âu. Chẳng mấy ai an vui thư nhàn với Tết. Ai cũng lo Tết mà mấy ai thưởng thức Tết và sống nhàn, nghỉ ngơi tận hưởng Tết. Cái Tết với những cuộc vui trên thước đo vật chất, thường rộn rã, chóng vánh và trống rỗng.

Lời nhắc nhở làm chủ tập quán, làm chủ quyền văn hóa qua phong tục Tết Nguyên đán hơn thế kỷ trước vẫn còn khiến người nay giật mình. Nhất là trong bối cảnh toàn cầu, sự tự vấn văn hóa phải luôn là việc thường xuyên được mỗi dân tộc đặt ra để biết mình thực sự hiện hữu. 

-Trích từ tản văn Tivi, xe máy, nhạc chế, chày cối, karaoke, tăm xỉa răng và những điều khác của nhà văn Nguyễn Vĩnh Nguyên.

Còn hơn một tháng nữa là tới Tết, đọc được bài viết này vả cảm thấy nó đúng quá. Dường như càng hiện đại và càng dư giả hơn thì người ta thường dùng lý do này hay lý do khác để người ta tiêu xài hoang phí cả thời gian lẫn vật chất trong ngày Tết - khoảng thời gian vốn dùng để nghỉ ngơi, chiêm nghiệm quá khứ và dự tính cho tương lai. Cáng sống gấp chúng ta thường có xu hướng quên đi những điều giản dị và bình yên như thế này. 

Chép lại một đoạn trích trong bài viết này lên đây để tự nhắc mình cần phải có chút gì đó thay đổi trong năm nay. Có lẽ đã đến lúc mình cần sống chậm lại một chút, hy vọng là làm được.

PS: Quyển tản văn Tivi, xe máy, nhạc chế, chày cối, karaoke, tăm xỉa răng và những điều khác của nhà văn Nguyễn Vĩnh Nguyên thật sự là những ghi chép có chiều sâu và nhận định hết sức thú vị. Mọi người có thể đặt mua tác phẩm đó qua Tiki.vn, hiện cửa hàng sách này đang có chương trình ship hàng miễn phí cho tất cả các đơn hàng từ đây đến hết ngày 13/01/2013 đấy.